Taalweetjes
Spaans benauwd, waar komt deze uitdrukking vandaan?
Martin Koster
Algemeen directeur Vertalingen.nl sinds 1999.
Spaans benauwd. Iedereen kent de uitdrukking, maar waar komt deze term vandaan? Als Spaans vertaalbureau geven we je graag wat meer achtergrondinformatie over de uitdrukking ‘Spaans benauwd’.
Wanneer heb je het Spaans benauwd?
Letterlijk genomen heb of krijg je het erg benauwd als je het Spaans benauwd hebt. Je maakt je ernstige zorgen over iets. Vaak gebruiken we de uitdrukking ook om aan te geven dat we ergens enorm tegenop zien.
Spaanse geschiedenis
We pakken er een paar geschiedenisboeken bij. Tijdens de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648) werd er hardvochtig gevochten door de wrede Spanjaarden.
Vroeger betekende het woord ‘Spaans’ dan ook niet alleen ‘uit Spanje’, het was ook een manier om aan te geven dat iets ‘hard’ of ‘wreed’ was. Sinds deze oorlog drukt ‘Spaans’ in de Nederlandse taal vaak iets negatiefs uit. Kijk maar:
Het Spaans krijgen/hebben: wreed behandeld worden
Het Spaans maken: te ver gaan, het te bont maken
De uitdrukking het ‘Spaans krijgen/hebben’ bestond dus al, maar zonder het woordje ‘benauwd’. Dit werd pas veel later toegevoegd. Volgens Genootschap OnzeTaal is het oudste voorbeeld dat de uitdrukking ‘Spaans benauwd krijgen’ bestaat, afkomstig uit een krant geschreven in 1915. In een artikel over gemobiliseerde soldaten staat geschreven:
“Krijg het Spaansch benauwd (…)”.