Internationaal ondernemen
De 17 meest gemaakte Franse taalblunders door Nederlanders
Martin Koster
Algemeen directeur Vertalingen.nl sinds 1999.
Geniet je al van de Provençaalse zon of de verkoelende zeebriesjes aan de Franse kust? Of ben je juist druk bezig je koffers te pakken om binnenkort richting Frankrijk af te reizen?
Hoe dan ook, lees zeker deze lijst met 17 Franse taalblunders even door voordat je op reis gaat. Deze lijst is deels samengesteld door Nicky Bouwmeester van Frankrijk.nl. Zij heeft veelgemaakte Franse taalfouten voor je op een rijtje gezet met enkele hilarische toevoegingen door ervaringsdeskundigen.
1. Wil je weten hoe laat het is? Vraag dan niet om le temps
Je kijkt je ogen uit in Frankrijk en vergeet helemaal de tijd. En een echte vakantieganger laat z’n horloge natuurlijk thuis. Als je aan een willekeurige Fransman op straat vraag Avez-vous le temps? dan krijg je waarschijnlijk de wedervraag Le temps… pour faire quoi? (Tijd, voor wat?). In plaats van te vragen Heeft u de tijd? moet je vragen Avez-vous l’heure? (heeft u het uur).
2. Een 'cochon' betalen
Wij Nederlanders hebben nogal eens moeite met de uitspraak van woorden die eindigen op -tion. Probeer het maar eens: attention en caution. Velen van ons zeggen attansjô en kosjô. Als je gaat inchecken bij je hotel of vakantiehuisje dan kun je beter niet zeggen dat je graag de ‘kosjô’ wilt betalen, want dan denkt de receptioniste dat je met een varken (cochon) wilt betalen. Goed articuleren is een must: koosjiô (caution).
3. Enthousiast roepen: 'c’est excitant!’ of ‘ça m’excite!’
Natuurlijk lijkt het op het Engelse excited, dus roep je in al je enthousiasme bij de aanblik van een prachtige kerk: ‘ça m’excite!’. Toch betekent s’exciter in het Frans opwinden in de seksuele zin.
4. Kussen in het Frans
Duikel je een Franse liefde op, ben dan voorzichtig met wat je zegt. Tenzij je meteen all the way wilt gaan kun je beter zeggen ‘donne moi un bisou’ (geef me een kus) dan ‘baisez-moi’. Dit laatste is namelijk een vulgaire manier om te zeggen dat je graag met iemand het bed deelt. Evelien Hiltermann vertelt dat ook het verschil tussen baiser en baisser (omlaag gaan, zakken) nogal gênant kan worden toen haar moeder een EHBO-cursus volgde in Frankrijk en de orders uitdeelde rondom de brancard: “baisez, baisez” riep ze luid temidden van een groepje jongeren in plaats van baissez…
5. Vis als 'poison' bestellen in een restaurant
Een heerlijke vismaaltijd bestellen in een restaurant? Zeg dan vooral poisson, met een scherpe s, en niet poison met een z-klank. PoiZon’ is namelijk vergif, net zoals poison in het Engels.
6. Uitbuiken met een ‘thé à l’herbe’
Even heerlijk uitbuiken na die lekkere vismaaltijd doe je met een kruidenthee. Bestel je bij de Franse ober een ‘thé à l’herbe’ dan zal hij je toch raar aankijken. L’herbe betekent namelijk niet alleen kruiden, maar ook wiet. Beter zeg je: une tisane of une infusion.
7. Met je 'chiot' op vakantie
Ik ga op vakantie en neem mee… mijn puppie! En stel nou dat je puppie niet lekker wordt en naar de dierenarts moet. Hoe trots je ook bent op je hondje, je kunt beter het woord ‘chiot’ (puppie) goed uitspreken. Als je zegt: Ik hou van mijn sjieot (met t) in plaats van sjieo (zonder t), dan zeg je dat je erg van het schijthuis houdt…
8. Hik... hik! ‘J’aime la bouteille’ zeggen als je een fles mooi vindt
Toen Marion Everink eens een mooi gevormde wijnfles op tafel zag staan, riep ze uit: ‘J’aime beaucoup la bouteille’. Haar Franse vrienden barsten in lachen uit want ze maakte zichzelf uit voor alcoholiste. Aimer la bouteille betekent namelijk erg veel drinken.
9. Aan de telefoon zeggen: ‘Je vous donne ma femme/mon mari’
Tenzij je je man of vrouw echt helemaal zat bent, kun je beter zeggen ‘Je vous passe…’. Donner ma femme betekent dat je je vrouw weggeeft.
10. Jezelf voorstellen: 'Je veux m’introduire‘
Zeg nooit (vooral als man): ‘Je voudrais m’introduire’ het is namelijk ‘Je voudrais me présenter’ (ik wil mezelf voorstellen). Het kan nog erger: ‘Veux tu m’introduire?’ (Wil je me (aan iemand) voorstellen?). S’introduire is namelijk het Franse woord voor inbrengen ofwel penetreren.
11. Gezond eten
Je wilt wat vragen aan het serverend personeel over conserveringsmiddelen in bepaalde gerechten. Wat is dat ook alweer in het Frans? ‘Preservatives’ in het Engels – ah, dan gebruik ik het Franse woord ‘preservatifs’! Dit kun je toch beter niet doen, want Fransen verwerken vast geen ‘condooms’ in hun eten. ‘Conservateurs’ is het juiste woord.
12. Eend of hufter op je bord
Er zit maar één letter verschil in de uitspraak van ‘canard’ – eend – en ‘connard’ – hufter. Gebruik je de verkeerde uitspraak dan kan de ober je nogal raar aankijken als hij denkt dat je net een heerlijke ‘geroosterde hufter’ in plaats van gebakken eend.
13. Zwanger of niet?
Je hebt je buikje flink rond gegeten tijdens een lekkere lunch met Franse (vakantie)vrienden. Je bord is nog niet leeg, maar je zit helemaal vol. Als de serveerster de tafel komt afruimen, verontschuldig je je voor je niet leeggegeten bord door te zeggen ‘Je suis pleine!’ – ik zit vol. Je tafelgasten zullen je misschien raar aankijken. Je hebt net aangekondigd dat je zwanger bent. Als je niet zwanger bent, kun je beter zeggen: ‘J’ai trop mangé’ – ik heb teveel gegeten.
14. Water met bubbels
Samen met je Franse geliefde ga je naar het restaurant. Als de ober langskomt, bestel je een glaasje water met bubbels (en nee Spa Rouge kennen ze niet). Zeg dan vooral ‘bulles’ (buul) en niet ‘boules’ (boel) want dan bestel je een glaasje ballen. Zeker weten dat je het goed uitspreekt? Zeg dan ‘eau gazeuse’.
15. Ik heb honger
Je spreekt het niet uit zoals je het schrijft. Dus als je wilt laten weten dat je honger hebt, zeg dan vooral niet ‘J’ai femme’ (sjé fam). Dit zou betekenen dat je vrouwen hebt… Spreek het vooral uit als ‘j’ai faim’ (sjé fè).
16. Tu es bonne
Op de camping zingt de zus van een van je Franse vrienden een prachtig lied. Je wilt haar feliciteren en zeggen dat ze erg goed is. Je zou denken, ik zeg tegen haar broer: ‘Elle est bonne ta soeur!’. Waarschijnlijk zal haar broer je deze opmerking niet in dank afnemen. ‘Tu es bonne’ betekent namelijk dat iemand goed in bed is. En dat is de nette versie. Beter kun je ‘elle est douée’ gebruiken, wat betekent dat ze talent heeft.
17. Oh zo warm
Met een prachtige ondergaande zon en een temperatuur van zo’n 30 graden is het nog steeds behoorlijk warm buiten. Je loopt naast je vakantieliefje en wilt hem of haar duidelijk maken dat je het warm hebt. Kijk uit hoe je dit zegt. Door te zeggen ‘je suis chaud(e)’ impliceer je een heel ander eind van de avond dan wanneer je ‘j’ai chaud’ zegt. ‘Je suis chaud(e)’ betekent namelijk ‘ik ben opgewonden’.
Ben je op naar vertaalbureau Frans voor een professionele vertaling? Vertalingen.nl is heeft ruim 40 jaar ervaring met het vertalen van teksten van en naar het Frans voor bedrijven en andere organisaties.